Thương hiệu không đơn giản chỉ là một cái tên mà là sự tồn tại của cái tên đó trong tâm trí người tiêu dùng. Thương hiệu là tài sản vô hình nhưng mang lại giá trị to lớn cho doanh nghiệp. Giá trị đó được gây dựng trong cả một quá trình dài. Thế nhưng những bài học về việc để mất giá trị trí tuệ này dường như vẫn chưa đủ để cảnh tỉnh các doanh nghiệp Việt Nam.

Doanh nghiệp tự đánh mất tài sản

Ở Việt Nam, vấn đề xây dựng và đưng ký bảo hộ thương hiệu vẫn còn khá gian nan với nhiều câu chuyện khiến doanh nghiệp lao đao vì tự đánh mất thương hiệu của chính mình.

Doanh nghiệp vẫn còn lơ là trong vấn đề bảo hộ thương hiệu

Điển hình nhất là bài học từ thương hiệu Cà phê Buôn Ma Thuột, mặc dù đã được Cục Sở hữu trí tuệ cấp giấy chứng nhận chỉ dẫn địa lý Buôn Ma Thuột cho sản phẩm cà phê nhân, nhưng trong một thời gian khá dài doanh nghiệp đã không phát triển thương hiệu “Buôn Ma Thuột” cho sản phẩm của mình ra thị trường các nước có khả năng tiêu thụ. Chính vì vậy, một doanh nghiệp ở Trung Quốc đã đăng ký bảo hộ nhãn hiệu “ Buôn Ma Thuột” bằng chữ Trung Quốc. Phải rất vất vả Việt Nam mới lấy lại được thương hiệu này nhưng chỉ ở thị trường Trung quốc.

Cà phê Buôn Ma Thuột được doanh nghiệp Trung Quốc đăng ký bảo hộ

Tương tự, Tổng công ty thuốc lá Việt Nam (Vinataba) đã được Cục Sở hữu trí tuệ bảo hộ nhãn hiệu cho nhóm 34 sản phẩm thuốc lá điếu, tuy nhiên doanh nghiệp này lại không đăng ký bảo hộ nhãn hiệu Vinataba tại thị trường các quốc gia dự định xuất khẩu thuốc lá. Kết quả, đã có doanh nghiệp nước ngoài ở Indonesia đăng ký yêu cầu bảo hộ thương hiệu Vinataba cũng cho nhóm 34 sản phẩm thuốc lá điếu tại 13 nước, trong đó có cả các quốc gia láng giềng của Việt Nam như Campuchia, Lào, Trung Quốc.

Hậu quả của việc này là khá nặng nề. Nếu Việt Nam xuất khẩu thuốc lá mang nhãn hiệu thuốc lá Vinataba sang các quốc gia đã được doanh nghiệp Indonesia đăng ký thì Việt Nam phải trả lí license nhãn hiệu Vinataba (của mình) cho công ty ở Indonesia. Nếu không, Vinataba của Việt Nam sẽ bị coi là hàng giả tại các thị trường này và có thể bị kiện.

Hay Ngân hàng Công thương Việt Nam khi ban đầu lấy tên thương mại Incombank làm nhãn hiệu đã không đăng ký với Cục Sở hữu trí tuệ. Khi ngân hàng này đi đăng ký mới “ngả ngửa” vì đã có một ngân hàng nước ngoài khác đăng ký bảo hộ tại Việt Nam. Vì vậy, Ngân hàng Công thương Việt Nam đã không thể sở hữu hợp pháp nhãn hiệu Incombank mà buộc phải thay đổi nhãn hiệu thành Viettinbank.

Ngân hàng Công thương Việt Nam đã phải đổi tên từ Incombank thành Viettinbank

Đó chỉ là một số ít trong số vô vàn câu chuyện mà các doanh nghiệp Việt Nam đã tự đánh mất đi tài sản trí tuệ của mình khi không hoặc chậm trễ đăng ký bảo hộ thương hiệu.

Thương hiệu “xây khó, mất dễ”, doanh nghiệp vẫn lơ là

Theo các chuyên gia, nếu các tài sản hữu hình được xem là phần “xác” thì nhãn hiệu được ví như  “linh hồn” của doanh nghiệp. Thế nhưng nhiều doanh nghiệp Việt Nam vẫn chạy theo các chỉ tiêu doanh số, lợi nhuận mà bỏ qua yếu tố quan trọng nhất, đó là tên tuổi, thương hiệu của mình.

Theo thống kê của Cục Sở hữu trí tuệ, Việt Nam có gần 1.000 sản phẩm nông sản nổi tiếng ở hầu hết các địa phương, song mới chỉ có 59 doanh nghiệp tập thể, 12 nhãn hiệu chứng nhận và 24 chỉ dẫn địa lý được đăng ký bảo hộ cho các sản phẩm. Tuy nhiên tất cả các sản phẩm này chỉ có hiệu lực bảo hộ trong nước, nếu các doanh nghiệp nước ngoài ở bất kỳ quốc gia nào có nhu cầu “mượn” thì vẫn bị mất như thường.

Mặc nhiên coi tên thương mại là nhãn hiệu, các doanh nghiệp thường đầu tư rất ít cho việc xây dựng, bảo vệ thương hiệu. Chỉ đến khi có những tranh chấp xảy ra, thương hiệu có nguy cơ hoặc đã bị đánh cắp thì doanh nghiệp mới loay hoay tìm cách “đòi” lại. Tất nhiên, “chữa” bao giờ cũng tốn công, tốn của hơn là “phòng”, và không phải trường hợp nào cũng có thể đòi được.

Nếu muốn phát triển triển và tồn tại, các doanh nghiệp Việt Nam nên nâng cao khả năng tự bảo vệ mình. Hãy ý thức ngay đến việc bảo vệ nhãn hiệu ở các thị trường nước ngoài tiềm năng mà trong tương lai mình có khả năng đặt chân đến.

---------------

Inbrand - Giải pháp bảo vệ thương hiệu cho mọi doanh nghiệp

Hotline: 0962 464 466

Có thể bạn quan tâm: