Trong thời gian gần đây, Cục Quản lý Dược (Bộ Y Tế) đã phát hiện ra một số loại thuốc giả, thuốc không rõ nguồn gốc trên thị trường. Những loại thuốc này có ảnh hưởng ra sao đối với sức khỏe người tiêu dùng?

Thế nào được coi là thuốc giả, thuốc kém chất lượng

Thế nào được coi là thuốc giả, thuốc kém chất lượng? 

Theo Tổ chức Y tế Thế Giới (WHO), thuốc giả là sản phẩm được sản xuất với mục đích lừa đảo, gồm các trường hợp sau:

- Hoàn toàn không có dược chất được ghi trên nhãn thuốc

- Thuốc có dược chất nhưng hàm lượng ít hơn, thậm chí là rất ít so với hàm lượng được ghi trên nhãn

- Thuốc có dược chất nhưng dược chất hoàn toàn khác so với dược chất ghi trên nhãn, thậm chí có thuốc chứa dược chất là độc chất gây chết người

- Thuốc có dược chất ghi đúng trên nhãn, có bao bì, quy cách đóng gói và tên thuốc giống như thuốc chính hãng được quyền sở hữu công nghiệp nhưng lại do một hãng làm giả sản xuất.

Theo định nghĩa của Cơ quan quản lý thuốc và thực phẩm Hoa Kỳ (FDA): Thuốc giả bao gồm bất kỳ dược phẩm nhái hoặc kém chất lượng nào không đáp ứng được tiêu chuẩn của FDA nhưng cố tình che giấu sự thật. Thuốc giả có thể có một, nhiều hoặc tất cả các yếu tố sau:

- Quá mạnh hoặc quá yếu.

- Thiếu các thành phần chính.

- Được sản xuất từ các thành phần nguy hiểm.

- Nhiễm chất lạ, thậm chí có chất độc.

- Được sản xuất trong điều kiện mất vệ sinh hoặc không vô trùng.

- Được tạo ra theo các tiêu chuẩn không an toàn.

- Được dán nhãn, cất giữ hay bảo quản không đúng cách.

- Quá hạn sử dụng (hết hạn).

Cũng theo FDA, thuốc giả chiếm khoảng 10% thị trường tân dược thế giới, thậm chí tại các nước nghèo có đến 25% thuốc được tiêu thụ là thuốc giả.

Theo WHO, lợi nhuận thu được từ buôn bán thuốc giả đạt gần 35 tỷ USD/năm.

Tại Việt Nam, từ năm 2009, các trung tâm kiểm nghiệm thuốc trên cả nước đã phát hiện 33 mẫu thuốc giả trong số 31.542 mẫu kiểm tra không đạt tiêu chuẩn chất lượng. Đến nay, với công nghệ làm giả ngày càng tinh vi, con số này chắc chắn đã khủng khiếp hơn rất nhiều.

Tác hại của thuốc giả

Thuốc giả gây tác hại ở 2 phương diện:

Thuốc giả gây thiệt hại trầm trọng đến uy tín của các hãng dược phẩm nổi tiếng.

Thuốc của các hãng làm ăn chân chính sẽ đạt chất lượng, sử dụng hiệu quả và an toàn. Nhưng khi thuốc bị làm giả, người tiêu dùng không thể phân biệt được thật – giả do tên thuốc, nhãn hiệu, thương hiệu, bao bì y hệt nhau thì mọi hậu quả đều sẽ đổ trách nhiệm về hãng. Người tiêu dùng cho rằng hãng làm ăn sơ suất dẫn đến giảm hoặc mất chất lượng, từ đó mất tin tưởng vào hãng dược phẩm đó.

Thuốc giả gây tác hại cho chính người dùng thuốc

Thuốc giả không chứa dược chất hoặc chứa dược chất nhưng không đủ hàm lượng sẽ không chữa được bệnh, làm bệnh nặng thêm và có thể dẫn đến tử vong.

Nguy hiểm hơn, có loại thuốc giả chứa độc chất nguy hiểm, người bệnh khi dùng có thể bị tai biến ( như trường hợp thuốc giả mạo là đông dược trộn corticoid gây các tai biến trầm trọng), hoặc gây chết người.

Các loại thuốc thường hay bị làm giả

Những loại thuốc nào hay bị làm giả

Chỉ cần mang lai lợi nhuận, kẻ gian sẵn sàng làm giả bất cứ loại thuốc nào. Các đối tượng này có thể làm giả từ những thuốc không nổi tiếng, nếu tính từng viên thuốc thì không lời nhiều, nhưng dễ giả mạo và được sử dụng với số lượng lớn do tính chất xã hội của bệnh (Ví dụ: thuốc trị sốt rét…) đến những dược phẩm nổi tiếng được tiêu thụ nhiều.

Gần đây, thuốc bị làm giả nhiều là thuốc điều trị rồi loạn cương (dạng uống), có tên gọi chung là thuốc ức chế PDE-5. Chính sản lượng thuốc được tiêu thụ ngày càng nhiều đã kích thích kẻ gian làm thuốc giả nhái y hệt hàng chính hiệu. Ngoài ra, các thuốc kháng sinh cũng rất hay bị làm giả.

Để đảm bảo sắc khỏe và phòng tránh những tình huống đáng tiếc xảy ra, người tiêu dùng không nên tự ý mua thuốc trôi nổi về sử dụng. Khi có nhu cầu dùng thuốc, tốt nhất nên đến bác sĩ hoặc dược sĩ để tư vấn. Lưu ý đọc kỹ hướng dẫn sử dụng, thời hạn của thuốc, kiểm tra tem nhãn để xác minh thật – giả trước khi dùng.

Có thể bạn quan tâm:

• Nguy cơ từ vật liệu xây dựng kém chất lượng
• Tã giấy kém chất lượng gây hại cho trẻ nhỏ
• Doanh nghiệp cần làm gì để chống hàng giả hiệu quả
• Tương ớt, nước mắm thật giả lẫn lộn
• Nguy cơ mắc bệnh từ máy lọc nước kém chất lượng
• Cẩn thận "chết oan" vì đồ điện rởm